“Er klonken in die tijd zelden woorden van de Heer en er braken geen visioenen door.” Die woorden uit het bijbelboek Samuel (1 Samuel 3, 1) vormden het thema van de ‘dies natalis’ (verjaardag) die Vronesteyn vierde op 1 oktober. De priesteropleiding en diakenopleiding nodigde twee sprekers uit om in te gaan op de vraag hoe we kunnen bouwen aan een roepingenklimaat, waarin de roepstem van God kan klinken en kan worden verstaan.

Een groep mensen neemt deel aan de dies in de huiskamer van Vronesteyn: bisschop Van den Hende en de staf en studenten van Vronesteyn. Ongeveer dertig mensen sluiten online aan: ambassadeurs, donateurs en belangstellenden. Rector Broeders heet alle aanwezigen welkom en nadrukkelijk via de webcam de mensen die de dies vanuit huis meemaken. Studiecoördinator Liesbeth Stalmeier leidt de avond.

De eerste inleider is prof. dr. Monique van Dijk - Groeneboer van de Tilburg School of Catholic Theology (TST). Een van de vakken die zij doceert en een terrein waarop zij onderzoek verricht is jongerencultuur en spiritualiteit. Zij spreekt over leven en leren vanuit je wortels aan de hand van een onderzoek dat periodiek wordt gehouden onder jongeren. De vragenlijst wordt verspreid via middelbare scholen. Het laatste onderzoek dateert van vóór de uitbraak van de coronapandemie, zodat daarvan nog geen informatie beschikbaar is.

Het onderzoek houdt er rekening mee dat jongeren niet vertrouwd zijn met religieuze termen. Een van de vragen uit het onderzoek is daarom: “Sommige mensen zijn graag in de natuur. Ze ervaren dan een gevoel van rust, eenheid, verwondering. Herken je dat gevoel?” Veel jongeren geven aan dat ze dat gevoel inderdaad herkennen. Anders is dat bij de vraag naar religieuze of mystieke ervaringen. Daarbij geven veel jongeren aan dat ze dit niet uit eigen ervaring kennen, hoewel een groot deel zich er wel iets bij voor kan stellen.

Monique van Dijk spreekt over de ervaringen van jongeren tijdens de Wereldjongerendagen, over het massaal en feestelijk verwelkomen van de paus met muziek en vlaggen. En ze vertelt over de stilte tijdens de wake en de overnachting op het veld voor de slotviering met de paus. Voor jongeren is die stilte nog indrukwekkender dan de festiviteiten. Monique van Dijk benadrukt het belang van die stilte en ze legt op de dies enkele vragen voor om over na te denken en over in gesprek te gaan. Wat zijn de wortels van jongeren? Wat zijn je eigen wortels? Hoe kom je in gesprek? Wat zou je jongeren willen vragen?

De stilte en de nacht keren daarna als thema terug in de lezing van dr. Anton ten Klooster (TST) over de roeping van Samuel. In 1 Samuel 3, 3 staat: “De godslamp was bijna uitgedoofd.” Anton ten Klooster: “Dat betekent dat het nacht was, duister. Maar ook: de dageraad is dichtbij. De nacht staat voor leegte en bedreiging, maar het is ook het moment waarop het stil is en waarin God in alle rust gezien en gehoord kan worden.”

Over Samuel wordt gezegd dat hij de Heer nog niet kent. Hij heeft de priester Eli nodig om hem duidelijk te maken dat het de Heer is die hem roept. “Omdat Samuel noch ervaring noch inzicht heeft in een woord van de Heer heeft hij deze hulp nodig, zowel om te begrijpen dat het God is die roept als om te weten hoe hij een antwoord kan geven”, aldus Anton ten Klooster.

“Samuel wordt geroepen bij het laatste restje licht, aan de randen van de nacht. In het verborgene en daarmee ook in de betrekkelijke stilte”, zegt hij. “Waar wij zwijgen kan God spreken. Het is niet voor niets dat in een aanzienlijk deel van de roepingsverhalen een moment van stille aanbidding een belangrijke rol speelt. Ten tweede is de nacht waarin God roept ook de nacht zoals die in de Bijbel voorkomt: het domein van het duister. Juist dáár roept God omdat Hij daar wil zijn - bij de dolende en treurende mens.”

“Hoe helpen we Samuel in onze tijd?” is de vraag die de inleider tot slot van zijn lezing stelt. Inzetten op een breed roepingenpastoraat is één manier, geeft hij aan: “Wanneer iedereen de eigen charisma’s (de gaven en talenten van de Geest) leert kennen, komen ook die gaven naar voren die iemand op het spoor van een priesterroeping kunnen zetten. Dit brede roepingenpastoraat draagt niet alleen bij aan de werving van priester- en diakenkandidaten maar helpt mensen ook bij het onderscheiden van andere roepingen die bijdragen aan het leven en de bloei van de Kerk.”