Op zaterdag 13 mei vond de diocesane ontmoetingsdag plaats voor leden van pastoraatgroepen in de ruimte bij de St. Caeciliakerk in Rotterdam. Bisschop Van den Hende sprak deze ochtend over: Hoe betrek je verschillende generaties bij het parochiële leven met het oog op de voortgang van het evangelie als primaire missionaire opdracht van de Kerk? De bisschop was gevraagd om de deelnemers mede aan de hand van enkele voorbeelden uit te dagen om hierover als pastoraatgroepen na te denken en met elkaar in gesprek te gaan.

Hein Steneker, diocesaan medewerker kerkopbouw, heet de deelnemers deze ochtend welkom en opent met gebed. Daarna geeft hij het woord aan de bisschop. “Het is duidelijk dat elke generatie van belang is voor de voortgang van het evangelie”, zegt deze. De bisschop verwijst naar Deuteronomium 6, 4-7: “Luister, Israël, de Heer is onze God, de Heer alleen! Gij moet de Heer uw God beminnen met heel uw hart, met heel uw ziel en met al uw krachten. De geboden die ik u heden voorschrijf, moet ge in uw hart prenten. Ge moet er met uw kinderen telkens opnieuw over spreken, wanneer ge thuis zijt en onderweg, als ge slapen gaat en opstaat” (Deuteronomium 6, 4-7).

“Het ‘Sjema Jisrael’, Hoor Israël, is een kerngebed van het Jodendom”, zegt de bisschop. “De Heer is onze God en je moet Hem beminnen met heel je hart, heel je ziel en al je krachten. Tegelijkertijd staat er dat je die bezieling, dat gebod van de Heer, moet doorgeven. Je moet er met elkaar over spreken, wanneer je thuis bent en onderweg, als je slapen gaat en opstaat.” Vanwege 13 mei, de dag van Maria van Fatima, wijst de bisschop ook op het Magnificat, waar Maria in haar lofzang zegt: “Van heden af prijst elk geslacht mij zalig” (Lucas 1, 46-56) “Ook daar is sprake van de gave van het geloof niet voor één generatie, maar Gods heil van geslacht op geslacht”, aldus de bisschop.

“Als we dit tot ons door laten dringen, gaat het om drie hele belangrijke aspecten die we in onze gemeenschap mogen doorgeven als de drievoudige zending van de Kerk en waar we van generatie op generatie mee bezig mogen zijn”, aldus de bisschop. “Het gaat om ons bidden en vieren, het leren en getuigen van ons geloof en om dienstbaar zijn in caritas en diaconie. Die drieslag met verschillende activiteiten komt ook in uw pastoraatgroep ter sprake. Hoe blijven wij in onze parochies de liturgie vieren en wie zijn daarbij betrokken? Hoe kunnen wij het geloof doorgeven in catechese en in geloofsgesprek? Hoe kunnen wij de liefde van Christus verspreiden in caritas en diaconie?”

“We zien dat er breuken zitten in de continuïteit. Er is in de generaties een verschillende deelname aan het kerkelijk leven. Maar dat moeten we niet voor de Kerk reserveren. We zien het namelijk ook in onze Europese samenleving als zodanig”, zegt de bisschop. “Als pastoraatgroepen zult u zich er wel eens het hoofd over breken: hoe kunnen we nou toch die continuïteit met elkaar stimuleren? Ik ben bang dat we toch nog te vaak zeggen, en dat vind ik echt een punt van aandacht: hoe krijgen we de jongeren in de Kerk? Want we moeten alle generaties bij de Kerk betrekken. Waar het gaat om ‘van geslacht op geslacht’ mogen we zeggen: van generatie op generatie. Dat betekent dat er in alle generaties iets te doen is om de verbondenheid met de parochie een kans te geven.”

De bisschop is gevraagd voorbeelden te geven als opmaat tot gesprek in groepen. Hij kiest voor enkele voorbeelden waar het niet goed ging in parochies, omdat discontinuïteit soms zo makkelijk opduikt en een niet makkelijk te nemen hindernis is. De concrete voorbeelden gaan over ruimte geven aan jongeren bijvoorbeeld als lector. Kun je als groep lectoren toe met minder leesbeurten als je daarmee ruimte maakt voor de participatie van jongeren? En kunnen jongere generaties zich op hun manier inzetten voor diaconie en bijvoorbeeld alleen voor een bepaalde tijd?

De bisschop geeft drie vragen mee voor de gesprekken in vier groepen: 1) Hoe brengen wij verschillende generaties bij Jezus? 2) Herkent u de tegenstelling tussen jong en oud, die vaak een hele verlammende tegenstelling is? 3) Hoe kun je als pastoraatgroepen meerdere generaties betrekken bij het voortgaande werk van de parochie en de locaties?

De groepen koppelen hierover plenair terug. Leden van pastoraatgroepen zijn zich ervan bewust dat het nodig kan zijn om nieuwe mensen op een laagdrempelige manier te betrekken. Mensen vragen voor een kleine taak kan een opmaat zijn tot meer vrijwilligerswerk, wordt gezegd. Daarbij klinkt ook een waarschuwing. “Misschien blijft het wel bij een kleine taak”, zegt de bisschop. “Ook een kleine taak is deel van het geheel.”

Ook het contact van parochies met de basisscholen en het voortgezet onderwijs komt ter sprake. De bisschop vertelt daarop dat er vanuit het bisdom zowel contact is met r.-k. schoolbesturen van het primair en het voortgezet onderwijs (tweejaarlijks bisdombreed) alsook met docenten. Ook brengt de bisschop bezoeken aan individuele scholen. Een van de aanwezige pastorale beroepskrachten wijst in dit verband ook op de katholieke kinderen op protestants-christelijke of openbare scholen. Omdat het contact met scholen heel wisselend kan zijn, wordt de suggestie gedaan om dit thema een keer expliciet te thematiseren op een van de volgende bijeenkomsten voor pastoraatgroepen.

“De pastoraatgroepleden hebben met een open blik naar het eigen werk gekeken aan de hand van de besproken vragen”, vertelt Hein Steneker na afloop. “In het plenaire gesprek werd teruggekoppeld, en dat werd door iedereen gedragen: hoe kunnen we nog meer alert zijn op het contact met de verschillende generaties en daar ook zelf als pastoraatgroep voldoende flexibel in zijn? Ook rondom deze vraag ontspon zich een positief levendig gesprek. Deelnemers gaven aan dat ze het een inspirerende bijeenkomst vonden.”

Aan het eind van de bijeenkomst vieren de deelnemers samen met de bisschop als celebrant de heilige Eucharistie. Daarna sluiten ze de ontmoeting af met een lunch die is klaargemaakt door de vrijwilligers van de parochie Sint Christoffel.

De jaarlijkse diocesane ontmoetingsdag van pastoraatgroepen is voor leden (en aspirant-leden) van pastoraatsgroepen en de pastorale beroepskrachten die leiding geven aan pastoraatsgroepen. Zij ontvangen hiervoor persoonlijk de uitnodiging.