Inspiratie

Reliekschrijn van de Martelaren van Gorcum gerestaureerd en teruggeplaatst in de bedevaartskerk

Door: Bisdom Rotterdam dinsdag 21 mei 2019

Detail van de reliekschrijn. (Foto: Bisdom Rotterdam)

Opening van het bedevaartseizoen in Brielle

Sinds zaterdag 11 mei is de bedevaartskerk van de HH. Martelaren van Gorcum in Brielle weer geopend voor pelgrims uit het hele land. Met name tijdens de Nationale Bedevaart, op zaterdag 6 juli, is het druk in het bedevaartsoord. De opening van het bedevaartseizoen is in de regel met een kleiner gezelschap van betrokkenen. Die waren op 11 mei getuige van een bijzonder plechtigheid. Aan het begin van de viering werd de schrijn met de relieken van de martelaren teruggeplaatst op zijn vaste plek voor het altaar. De reliekschrijn is de afgelopen maanden gerestaureerd.

“Een prachtig gerestaureerde schrijn vandaag”, preekte de bisschop in zijn homilie, “niet om de rijkdom ervan centraal te stellen, maar om wat er in is te vereren, en dat we met ons hart getrokken worden naar het getuigenis van de Martelaren van Gorcum.” De schrijn is ten behoeve van de restauratie hier in de bedevaartkerk plechtig uiteen gehaald voor de restauratie. De schrijn uit 1923 moest nodig worden opgeknapt. In een noodkist bleven de relieken achter, terwijl de schrijn naar Kevelaer ging om daar vakkundig te worden gerestaureerd.

Mgr. Van den Hende was erbij toen de relieken uit de noodkist teruggeplaatst werden in de reliekschrijn: “Als je de relieken van de martelaren ziet, kun je aan de botten zien dat het gewone mensen waren, knokig zoals wij allemaal. Sommige botten zijn afkomstig van een oude persoon, en andere botten zijn van een jongere persoon die martelaar werd. De relieken zijn in de schrijn niet geplaatst als in een etalage, maar wel om ons erop te wijzen dat het gaat om concrete mensen die sterfelijk zijn, zoals wij, die de kracht niet uit zichzelf hebben gehaald, maar die net zo krachteloos als wij ‘ja’ hebben gezegd, omdat ze steeds werden gevoed door het sacrament van de eucharistie en gesterkt werden door de gemeenschap in geloof van de wereldwijde Kerk rond de bisschop van Rome, de opvolger van Petrus.”

Foto: Peter van Mulken

Vanuit de Schriftlezingen preekte de bisschop over de trouw van de leerlingen van Jezus en de trouw van de Martelaren van Gorcum. In het evangelie wordt beschreven hoe de taal van Jezus sommige mensen tegen de borst stuit, waarop vele leerlingen zich terugtrokken en zijn gezelschap verlieten (Johannes 6, 60-69). Daarop vraagt Jezus aan de twaalf apostelen: “Wilt ook gij soms weggaan?” Maar Petrus antwoordt: “Heer, naar wie zouden wij gaan? Uw woorden zijn woorden van eeuwig leven en wij geloven en weten dat Gij de Heilige Gods zijt.”

Mgr. Van den Hende: “Jezus zegt in het evangelie: ‘Wilt ook gij soms weggaan?’ Hij heeft een enorme menigte mensen verzameld en Hij heeft hen willen voeden. Terwijl er maar weinig eten was, heeft hij de grote menigte van brood voorzien en er bleef nog over. Als de Heer zo’n bijzonder teken stelt, zo’n wonder verricht, moet iedereen eigenlijk wel zeggen: ‘dit is Hem, we gaan nooit meer bij Hem weg. Hij spreekt de waarheid en is de waarheid.’ In plaats van dat iedereen het teken van de Heer met geloof beantwoordt, ontstaat discussie: wie bent U eigenlijk en mag U dit wel doen, maakt U zich niet groter dan U bent?”

“Er komt tegenstand en in dat soort situaties zijn er meestal drie groepen. Een stille groep die gelooft, een groep die achterover leunt en denkt we zullen het wel zien, en een groep die kritisch is”, preekt de bisschop. “zo stonden ze ook tegenover de Martelaren van Gorcum: jullie met je rare geloof, jullie achterlijke ideeën over de eucharistie, jullie slaafse ondergeschiktheid aan de paus, hou daar nu eens mee op. De ondervragingen waren niet menswaardig, maar gingen gepaard met dreigementen, vernederingen en spot. Zouden de martelaren misschien ook niet een moment hebben gedacht: zullen we ook maar eens gaan? De martelaren hebben echter niet hun plaats verlaten en hebben hun verantwoordelijkheid niet afgeworpen, het geloof dat in hun hart was gelegd niet verloochend. Ze hebben uitgelegd tot het uiterste wat hun bezieling is. Wat de eucharistie is: de verrezen Heer die alles aan ons geeft en bij ons komt. En wat betreft de paus, dat hij de opvolger is van de apostel Petrus en dat hij, zoals Petrus in de eerste lezing, staat voor de verkondiging van het evangelie.”

Foto: Bisdom Rotterdam

“We vieren in het bisdom het Jaar van de Roepingen. ‘Roepingen’ staat in het meervoud, want we zijn allemaal geroepen bij Christus te blijven en Hem te volgen, zelfs als Hij de uitdaging bij ons neerlegt: wilt ook gij soms gaan? We moeten ons laten trekken naar de Heer die met liefde en trouw naar ons omziet.”

De collecte tijdens de offerande is bestemd voor de christenen in Sri Lanka, die in de week van Pasen te maken kregen met bomaanslagen waarbij vele doden vielen en die enkele weken de mis niet konden vieren in hun kerken, omdat dit te gevaarlijk was. Daarnaast is de collecte bestemd voor het heiligdom Brielle, op welke plaats de martelaren zijn gestorven vanwege hun geloof.

Proces-verbaal van het openen van de reliekschrijn en het terugplaatsen van de relieken

Van het openen van de reliekschrijn van de HH. Martelaren van Gorcum en het terugplaatsen van de relieken is een proces-verbaal opgemaakt door mevrouw Annemieke de Jong als gedelegeerde namens de bisschop. Onderstaande informatie is ontleend aan het proces-verbaal.

  • De ruim zeventig relieken van de HH. Martelaren van Gorcum, die eens zijn gevonden op de plaats van het martelaarschap, zijn op de eerste drie dagen van maart 1923 met eerbied neergelegd in een koperen schrijn, vervaardigd door Johannes en Leo Brom uit Utrecht
  • De schrijn is op zaterdag 3 maart 1923 gesloten en verzegeld en overgebracht naar het heiligdom van de HH. Martelaren van Gorcum in Brielle
  • Op 16 augustus 1957 is de reliekschrijn geopend en zijn enkele relieken eruit genomen voor de altaren van nieuw te bouwen en in te wijden kerken, waarna de reliekschrijn weer is gesloten en verzegeld
  • In 2018 is besloten tot een algehele en grondige restauratie van de reliekschrijn en de opdracht werd toevertrouwd aan goudsmid en restaurateur Norbert van Ooyen uit Kevelaer
  • Op 19 januari 2019 is de reliekschrijn geopend in aanwezigheid van mw. drs. A.M.C.B. de Jong, gedelegeerde namens de bisschop, de hoogeerwaarde heer J.P.F. Glas, custos, de heren D.G.C. Bracke en J.F.A. ten Berge, mw. drs. F.E. Wout en diaken I.P.J. Osseweijer, namens de bisschoppelijke Brielse Commissie, de heer R. Tepe, gastconservator van de tentoonstelling over de Martelaren van Gorcum, en de vrijwilligers van het heiligdom. De plechtigheid begon even voor 11.00 uur met gebed door de custos. De reliekenschat werd korte tijd aan de aanwezigen getoond en daarna in zijn geheel in een houten noodkist gedeponeerd, die daarna werd verzegeld
  • Op maandag 15 april 2019 werden de relieken teruggeplaatst in de gerestaureerde schrijn in aanwezigheid van de bisschop van Rotterdam, Mgr. J.H.J. van den Hende, en de aanwezigen van 19 januari 2019, alsmede vicaris-generaal T.F.M. Visser. De bijeenkomst begon met gebed. Mgr. Van den Hende verbrak de zegels van de noodschrijn en nam, geassisteerd door goudsmid N. van Ooyen, het deksel van de noodschrijn. De relieken werden uit de noodschrijn getild en in de gerestaureerde schrijn geplaatst. Hierbij werd door diaken Osseweijer psalm 118 gelezen. Aansluitend werd het evangelie (Johannes 20, 1-9) gelezen en hield Mgr. Van den Hende een korte overweging over het verband tussen de verering van de martelaren en hun relieken en het paasgeloof dat Christus is verrezen en dat de martelaren als geloofsgetuigen mogen delen in het nieuwe leven van de Heer. De schrijn werd gesloten en verzegeld. De reliekschrijn en de relieken werden door Mgr. Van den Hende bewierookt na een moment van stil gebed. Daarna baden de aanwezigen het Onze Vader. Mgr. Van den Hende sloot af met gebed en zegen
  • Op 11 mei werd de reliekschrijn bij gelegenheid van de opening van het bedevaartseizoen officieel teruggeplaatst

Klik op de foto voor een vergroting en klik erop voor meer afbeeldingen.

Deel dit item

Blijf op de hoogte!

Schrijf je in voor onze tweewekelijkse nieuwsupdate en mis niets.

Blijf op de hoogte!

Schrijf je in voor onze tweewekelijkse nieuwsupdate en mis niets.

Aanmelding aan het verwerken
Er is iets fout gegaan bij het aanmelden
Bedankt voor je aanmelding
× Deze popup niet meer weergeven