Op 1 juli wordt in Nederland een nieuwe donorwet van kracht. Dit betekent onder meer dat op termijn alle Nederlanders vanaf achttien jaar geregistreerd staan als donor, tenzij zij hebben aangeven geen donor te willen zijn. Tijdens de Tour of Faith op zondag 8 maart sprak bisschop Van den Hende hierover met jongeren.

De bisschop legt uit dat de Katholieke Kerk orgaandonatie ziet als een daad van naastenliefde en solidariteit. De bisschop benadrukt dat het belangrijk is je geloofsovertuiging te betrekken bij de keuze die je maakt. En hij zegt: “Vrijheid is wezenlijk, omdat dit samenhangt met de waardigheid van de menselijke persoon. Waar kies jij voor, zonder dat een ander voor jou beslist? Tegelijkertijd is er verantwoordelijkheid voor elkaar. Dat je elkaar helpt om in waardigheid te leven en zorgvuldig omgaat met het sterven.”

De bisschop legt uit dat vanuit katholiek perspectief niet alle organen voor donatie en transplantatie in aanmerking komen. Hij citeert uit het Handvest voor de werkers in de gezondheidszorg, dat in 1995 in Rome werd uitgegeven, en dat wordt aangehaald in het Handboek Katholieke Medische Ethiek.

In artikel 88 van het handvest staat: “Niet alle organen komen ethisch gezien voor donatie in aanmerking. Van transplantatie dienen de hersenen en de geslachtsorganen, die respectievelijk de persoonlijke en procreatieve identiteit van de persoon waarborgen, uitgesloten te worden. Het betreft hier organen waarin de onmisbare uniciteit van de persoon die de geneeskunde gehouden is te beschermen, gestalte krijgt.”

De hersenen of hersendelen komen niet in aanmerking voor donatie, omdat deze een nauwe band hebben met de persoonlijke identiteit. Hetzelfde geldt voor de donatie van voortplantingsorganen ten behoeve van transplantatie, omdat die een bijzondere rol spelen bij het doorgeven van -althans een deel- van de persoonlijke identiteit.

De bisschop geeft voorts aan dat er respect moet zijn voor het stoffelijk overschot van een mens, wanneer na de dood bepaalde organen en weefsels worden weggenomen. “Met eerbied voor het lichaam van de overledenen maken we als Kerk met aandacht werk van een uitvaart en onze kerkhoven liggen er doorgaans netjes bij. Zo moet ook orgaandonatie waardig gebeuren”, vertelt de bisschop. Elders in de wereld zijn voorbeelden van illegale orgaanhandel en in China werden organen genomen van geëxecuteerde gevangenen. Maar orgaandonatie mag volgens de katholieke medische ethiek geen kwestie zijn van commercie en moet vrijwillig zijn. Omdat het een daad van naastenliefde is en geen plicht uit rechtvaardigheid, moet iemand in vrijheid kunnen besluiten om zijn of haar organen of weefsel van het lichaam voor orgaandonatie ter beschikking te stellen.

De bijeenkomst vond plaats in de St. Willibrorduskerk in Wassenaar (H. Augustinusparochie). De Tour of Faith begon met een eucharistieviering, waarin de bisschop celebrant was. Tijdens deze eucharistieviering concelebreerden Michel Hagen, voormalig pastoor van de parochie, en parochievicaris Boris Plavčić, met assistentie van diaken Iwan Osseweijer. Na afloop was er een heerlijke maaltijd voorbereid door vrijwilligers van de parochie.

• Handboek Katholieke Medische Ethiek, 2010 (ISBN 978 90 79578 115).
• Handvest voor de werkers in de gezondheidszorg, 1995. Enkele jaren daarna verscheen het Nieuw handvest voor werkers in de gezondheidszorg (ISBN 978 94 91991 882) in Nederland uitgegeven door Betsaida