Op zaterdag 17 februari nemen dertig mensen deel aan de diocesane impulsbijeenkomst ‘Gemeenschapsopbouw en diaconie’ in de Adelbertkerk in Delft. Deze ochtend is een inhoudelijk vervolg op de diaconieprijs ‘Brood en Rozen’, die in november 2017 is uitgereikt. De wisseltrofee ging toen naar de winnaar in de categorie ‘Gemeenschapsopbouw en diaconie.’ Nu kan er meer aandacht worden besteed aan het winnende project en aan drie andere projecten, die waren voorgedragen. Met elkaar bestrijken de vier initiatieven een breed palet van diaconale inzet, die bijdraagt aan gemeenschapsopbouw binnen de eigen parochie én aan de samenleving daaromheen.

In het Jaar van Gebed

De bijeenkomst vindt plaats in het door bisschop Van den Hende uitgeroepen Jaar van Gebed. Daarom besteedt vicaris Henri Egging in zijn inleiding aandacht aan de driehoek diaconie, gemeenschapsopbouw en gebed. Egging begint met de constatering, dat in veel parochies diaconie, gemeenschapsopbouw en gebed gescheiden werelden lijken te zijn. Hij pleit ervoor deze lang bestaande sjablonen los te laten. “We moeten het aandurven samen te bidden en met elkaar te spreken over onze inspiratie”, aldus Egging. “Dat laatste is wel lastig, vooral voor ‘doeners’ die als motivatie voor hun handelen zeggen: ‘dat doe je toch gewoon’.”

Diaconie en gemeenschapsopbouw hangen samen. Gemeenschapsopbouw heeft als het goed is diaconale elementen en diaconie heeft gemeenschapsopbouwende aspecten. Egging: “Het samen aanpakken van een hulpvraag, het solidair optrekken met mensen in nood en het weerstand bieden aan onrecht: dat kan alleen gebeuren wanneer het ingebed is in sociale structuren, in gemeenschap.”

Netwerk van liefde

Nu verandert de samenleving. Vaste structuren verdwijnen. Bisschop Van den Hende spreekt over de Kerk als een ‘netwerk van liefde’. Dat beeld past goed bij deze veranderende sociale structuur. Volgens vicaris Egging is het belangrijk dat er ruimte is voor kleine initiatieven van mensen die geraakt zijn door een nood in hun omgeving of in de wereld. Dat is heel basaal en lijkt soms onbetekenend. Maar het getuigenis van Gods liefde, die werkt in ons, heeft een eigen kracht en wekt op tot navolging. Daarbij komt dat door samenwerking met andere partners, binnen het kerkelijke netwerk en met andere netwerken, kleine initiatieven soms heel snel kunnen groeien.

In de dynamiek van een ‘netwerk van liefde’ is het heel belangrijk dat mensen getuigen van wat hen beweegt. Nieuwe initiatieven van medemenselijkheid ontstaan immers doordat mensen geraakt zijn en in beweging komen. Egging: “Daarbij zullen wij minder kunnen terugvallen op een reeds bestaande structuur van diaconale werkgroepen. Maar dan is het wel belangrijk dat mensen hun bewogenheid ook uitspreken! Daden van liefde zijn voor een gelovige geworteld in een relatie met de levende Heer. Natuurlijk vinden wij ook voldoening in het contact met mensen, in het samen optrekken, in gelukkige gezichten. Maar dat alles kunnen wij wel in gebed voor God neerleggen. Zoals wij ook in beweging gekomen zijn doordat de nood van andere mensen ons niet onverschillig laat, omdat wij geraakt zijn door Gods liefde.”

Vier workshops

Na de inleiding staan er vier workshops op het programma, waaruit de deelnemers er twee kunnen kiezen. Drie leden van de Justice en Peace-werkgroep van de internationale Engelstalige parochie Church of Our Saviour in Den Haag vertellen over hun maatjesproject, de conversatieklassen en de eettafels met statushouders (erkende vluchtelingen). Zij waren de winnaars van de Diaconieprijs. Jongeren van Inside Out uit de Haagse parochie De Vier Evangelisten delen hun ervaringen met het opzetten van een sociaal restaurant, waar klanten van de Voedselbank en parochianen samen kunnen genieten van een maaltijd.

Pastoor Huub Spaan van de Pax Christiparochie loopt elke werkdag in de Veertigdagentijd ’s ochtends een uurtje vanuit een van de parochiekernen. Hij nodigt allerlei mensen van binnen en buiten de parochie uit om met hem mee te lopen als zijn persoonlijke invulling van de Vasten. En enige vrijwilligers van de Lambertuskerk in Rotterdam lichten hun Vastenproject ‘Kinderen geven aan kinderen’ toe. Zij dagen de deelnemers uit om zelf een dergelijk project op te starten tijdens de Veertigdagentijd of een ander geschikt moment van het kerkelijk jaar. Hun enthousiaste verhalen werken aanstekelijk. Tijdens de lunch na de afsluitende gebedsviering wordt er nog geanimeerd met elkaar verder gesproken en worden ervaringen uitgewisseld. Zelfs sommige workshophouders gaan met nieuwe ideeën naar huis.