Netwerk van liefde

Kerk in coronatijd: Ze voelden mijn hand door de handschoen heen

Door: Bisdom Rotterdam maandag 15 juni 2020

Foto: Pastoraal werkster Lizzy Beenhakker

Pastoraal werk in coronatijd

In coronatijd kleurden de Zuid-Hollandse Eilanden op de kaart van het RIVM diep rood door het hoge aantal besmettingen met het virus. Lizzy Beenhakker maakte het als pastoraal werkster van dichtbij mee. Ze ondersteunde artsen en verpleegkundigen die telefonisch hun verhaal kwijt konden en ook zelf stond ze soms, volledig gehuld in beschermende kleding, naast de patiënten die vochten voor hun leven. Toch zag ze in die ellendige tijd ook pareltjes. Nu het er bijna virusvrij is, komt het kerkelijk leven op anderhalve meter voorzichtig op gang.

“Gisteren was ik op tuinbezoek, dat doe ik nu in plaats van huisbezoek, bij een oudere dame die graag weer naar de kerk wil komen”, vertelt Lizzy Beenhakker van parochie De Heilige Familie. De schrik van wat zich rond het coronavirus afspeelde zit er nog flink in bij de parochianen. “De dame vertelde dat ze het nog wel eng vindt. Ik heb haar uitgelegd dat we ruim uit elkaar zitten en de handen vooraf ontsmetten. Vanmorgen belde ze me dat ze het toch nog niet aandurft. Dat speelt denk ik voor veel oudere mensen op dit moment.”

De Zuid-Hollandse Eilanden werden hard geraakt tijdens de corona-uitbraak. “In een van de verzorgingshuizen zijn wel 23 mensen overleden aan corona. En veel mensen werden ziek. Lang niet alle besmettingen zijn ook geregistreerd.”

“Artsen en verpleegkundigen konden hun verhaal bij me kwijt. Ze waren in die periode alleen maar bezig met overlijden. Mensen stierven onder hun handen.”

De geestelijke verzorging raakte overvraagd en Lizzy kreeg het verzoek of ze beschikbaar kon zijn voor pastorale ondersteuning aan zorgpersoneel. Regelmatig werd ze gebeld voor een gesprek: “Artsen en verpleegkundigen konden hun verhaal bij me kwijt. Ze waren in die periode alleen maar bezig met overlijden. Mensen stierven onder hun handen. En dat zonder aanwezigheid van familie. Dat is heel zwaar. Ze hadden ook vragen over angst voor de dood, of hoe je aankijkt tegen zo’n virus. Dan is het mooi om er voor hen te zijn. Ook denk ik wel dat er nu meer bewustwording ontstaan is over het belang van geestelijke zorg.”

Zelf stond Lizzy ook met enige regelmaat op de ic of aan het bed van een patiënt, ingepakt in beschermende kleding. “Ik stond er wel met knikkende knieën hoor, want het is toch een brandhaard waar je je in bevindt. En dat is heftig. Toch merkte ik juist zo’n moment dat mijn pastorale werk ertoe doet. Mensen konden soms niet meer praten door hun benauwdheid, maar ik kon er wel voor hen zijn. Ze voelden mijn hand door de handschoen heen. Ik sprak een zegen over hen uit en heb voor hen gebeden.”

Foto: Online gebedsviering. (Beeld uit video parochie De Heilige Familie.)

Nu de doordeweekse vieringen in parochie De Heilige Familie hervat zijn, merkt Lizzy extra duidelijk de impact van corona op het kerkelijk leven. “Alles was altijd zo vanzelfsprekend: mensen komen binnen, ze gaan zitten, ze gaan ter communie, geven elkaar een hand en praten met elkaar. Nu moet je heel erg nadenken bij alles wat je doet. Vooral oudere parochianen vinden nieuwe routines lastig. Ze willen op hun vertrouwde plek gaan zitten, maar dat kan niet. Je hebt dan een gastheer of -vrouw, of een koster nodig die geduldig kan uitleggen dat het anders moet voor de veiligheid van ons allemaal. Dat begrijpen de parochianen wel. Maar het ‘nieuwe normaal’ is moeilijk wennen.”

De doordeweekse vieringen helpen de parochie ook om op te starten met de weekendvieringen vanaf 1 juli, als er naar verwachting weer honderd mensen zijn toegestaan. “Er is voor gekozen om vanaf 1 juli pas te vieren in de weekenden, omdat we anders te veel mensen uitsluiten en we willen graag samen eucharistie kunnen vieren”, legt Beenhakker uit verwijzend naar het spreekwoord ‘Gelijke monniken, gelijke kappen’. “Van de zeven locaties zijn er vijf coronaproof met voldoende ruimte voor anderhalve meter tussen parochianen, veilige looproutes en de juiste in- en uitgangen.”

Tot die tijd kunnen parochianen terecht bij de mediaviering op tv of de online gebedsvieringen die het pastoraal team wekelijks maakt. “Ze worden steeds beter bekeken en gedeeld”, zegt Lizzy. “We nemen geen hele missen op, maar gebedsvieringen met de lezingen van die zondag, een overweging en voorbeden. Een uitzending duurt zo’n twintig minuten. We hebben gemerkt dat dat precies een goede tijd is voor online en ontvangen veel positieve reacties.”

“Ik hoop dat het omzien naar elkaar mag blijven, want dat is iets wat alle mensen nodig hebben.”

Opvallend is ook dat de parochie met de online vieringen nieuwe mensen bereikt. “Ik kreeg een mailtje van iemand die met Kerst bij de kerkdeur heeft gestaan. Ze wilde naar binnen, maar de drempel voelde te hoog. Nu volgt ze de gebedsvieringen online en schreef me met de vraag of ze in het ‘echt’ ook een keer mag komen naar de kerk. Dat zijn voor mij de pareltjes in deze tijd. Blijkbaar helpen de online vieringen mensen over een drempel. We gaan nadenken wat we ook straks nog online gaan doen.”

Wat de pastoraal werkster verder opviel in die roerige coronatijd was de saamhorigheid. Via het initiatief #nietalleen kreeg ze mensen aan de telefoon die belden voor een praatje. Dat waren ook mensen die anders gelovig zijn of niet betrokken bij een kerk. Als Lizzy hoorde dat iemand eenzaam was, gaf ze het door aan een rooms-katholieke basisschool waar kinderen een kaartje voor diegene maakten. “Dat is een heel mooi gebaar geweest, jonge mensen die ouderen helpen. Het is een stuk barmhartigheid dat je als christen wilt uitdragen. Ik hoop dat het omzien naar elkaar mag blijven, want dat is iets wat alle mensen nodig hebben.”

Deel dit item

Blijf op de hoogte!

Schrijf je in voor onze tweewekelijkse nieuwsupdate en mis niets.

Blijf op de hoogte!

Schrijf je in voor onze tweewekelijkse nieuwsupdate en mis niets.

Aanmelding aan het verwerken
Er is iets fout gegaan bij het aanmelden
Bedankt voor je aanmelding
× Deze popup niet meer weergeven