Het Emmauscollege in Rotterdam hield op 7 november een Studiedag Burgerschap en Identiteit en nodigde hiervoor bisschop Van den Hende uit. De bisschop hield een inleiding voor de docenten en andere medewerkers en ging daarna in een van de workshops in gesprek over identiteit.

Het Emmauscollege ontleent zijn naam en zijn devies ‘samen op weg’ aan de bijbeltekst over de Emmausgangers (Lucas 24, 13-35). “Als Rotterdamse katholieke school geven wij vorm aan drie begrippen: communio, participatio en missio; het vormen van een gemeenschap, leren participeren en bijdragen aan een goede samenleving. Vandaar ook ons devies: Samen op weg”, zegt de school in zijn missie en visie.

Raoul Majewski (rector bestuurder Emmauscollege) heet alle medewerkers in de ochtend welkom. “Samen op weg gaat niet alleen over onderwijs. Het gaat ook over hoe wij samen een ‘minimaatschappij’ vormen, hoe we er voor elkaar zijn en wat we voor elkaar over hebben”, zegt hij. “We leren niet voor school, maar voor het leven.” Daarna introduceert hij de bisschop.

De bisschop dankt voor de uitnodiging en spreekt zijn respect uit voor de inzet van mensen in het onderwijs: “Het is een hele klus, die je roeping mag noemen. Onderwijs is een dienst aan de leerlingen en ook een dienst aan de samenleving. Op school leren jonge mensen wat hun talenten zijn, wat hun gaven zijn, en wat ze kunnen betekenen voor anderen. Het gaat om heel de mens als persoon. De mens, zo zegt onze katholieke traditie, is niet zomaar iemand. Hij is geschapen naar Gods beeld en gelijkenis. Dat iedere mens beeld van God is, motiveert om onderwijs aan te bieden aan alle mensen, niet alleen voor bepaalde lagen of rangen of standen, maar voor ieder kind”, aldus de bisschop.

Hij gaat in op de trefwoorden uit de missie en visie van de school: communio, participatio, missio. De bisschop verbindt deze met het samen op weg zijn als tochtgenoten: “Tochtgenoot zijn betekent dat je niet zomaar naast elkaar zit of toevallig in dezelfde straat woont, maar ervoor kiest om die weg met elkaar samen te gaan. Wanneer je in de school samen je taken vervult, ben je -wanneer je tochtgenoot bent- niet tot elkaar veroordeeld, maar aan elkaar gegeven. Soms moet dat groeien en gaat het niet vanzelf, want niet elk karakter is compatibel. Het tochtgenoot zijn is daarmee ook een opdracht wanneer je als onderwijsinstelling een gemeenschap wil zijn (communio) en deelneemt (participatio) aan de gezamenlijke missie van de school (missio).”

“In zekere zin kun je zeggen dat het in een schoolgemeenschap aankomt op het vermogen tot dialoog, het vermogen om met elkaar in gesprek te zijn over alles wat er gaande is. Dat is meer dan het doorgeven van je mening of uitleggen hoe het zit. Het is naar de ander luisteren, omdat je die serieus neemt”, aldus de bisschop. “Je geeft iets van je eigen persoon aan elkaar.”

Het gesprek over deze en andere punten wordt vervolgd in de workshop daarna. Die wordt geleid door Marcel Elsenaar (Verus). Het woord “tochtgenoten” is sterk blijven hangen. “Ik vond het een mooie definitie van wat het is om een burger te zijn”, zegt een van de docenten. Daarna gaat het gesprek onder meer over religieuze symbolen, de vraag waaraan je de katholieke identiteit van de school herkent en hoe de katholieke identiteit zich verhoudt tot de leerlingenpopulatie. Die is een afspiegeling van de samenleving, die geseculariseerd is en waarin verschillende godsdiensten vertegenwoordigd zijn. Tot slot stelt de gespreksleider voor om de workshop te eindigen met een gebed om zegen. Na instemmende reacties zegent de bisschop de groep.