Op Aswoensdag (14 februari) is de Veertigdagentijd begonnen. Voor het bisdom Rotterdam betekende dat ook de start van de 40-dagencampagne met als thema ‘Netwerk van Liefde’. Met die campagne richt het bisdom de schijnwerper op de vele diaconale activiteiten, die katholieke parochies, scholen en instellingen in deze periode organiseren.

“Van oudsher bereidden christenen zich in deze periode voor op het Hoogfeest van Pasen door extra aandacht te geven aan vasten, gebed en aalmoezen geven", aldus missiesecretaris en medewerker diaconie Jan Maasen. In de jaren zestig raakte het persoonlijk vasten bij velen in onbruik. Het kreeg een nieuwe invulling in de vorm van solidariteit met de armsten in de Derde Wereld via de bisschoppelijke Vastenactie. Sindsdien is het een goed gebruik, dat parochies en scholen zich in de Veertigdagentijd inzetten voor een ontwikkelingsproject. Maasen: “Vanuit het bisdom willen we die inzet graag ondersteunen en stimuleren. Jarenlang hebben we dat gedaan via de vastenestafette. Toen we merkten, dat dat middel niet meer werkte, hebben we vorig jaar een nieuw initiatief gestart: de 40-dagencampagne ‘Netwerk van Liefde’.” Voordeel van dit initiatief is, dat parochies, scholen en instellingen geen speciale activiteiten op een vaste dag hoeven te organiseren.

Parochies, scholen en instellingen kunnen hun diaconale activiteiten plannen naar eigen voorkeur en mogelijkheden. “Het enige, dat we vragen is, dat zij deze activiteiten aanmelden bij het bisdom. Daarnaast gebruik ik openbare kanalen als parochiebladen en -websites om activiteiten op het spoor te komen”, licht Jan Maasen de werkwijze toe. Vorig jaar bevatte het laatste overzicht 306 activiteiten in 91 parochiekernen. Dat waren lang niet allemaal activiteiten voor de Vastenactie. Het blikveld is breder. Maasen: “Bij ‘aalmoezen geven’, bij het doen van diaconie, gaat het gelovig gezien om het doorgeven van Gods liefde, die je eerst zelf ontvangen hebt."

"Daarvoor komen niet alleen arme mensen in de Derde Wereld in aanmerking. Ook in je eigen omgeving leven mensen in nood, die een beroep op je doen. Door in de Veertigdagentijd daarvoor extra aandacht te hebben, werk je mee aan het verbreden van het netwerk van liefde.” Of zoals paus Franciscus het in zijn boodschap voor de Veertigdagentijd van dit jaar formuleerde: “Iedere aalmoes is een gelegenheid om deel te nemen aan de Voorzienigheid van God jegens zijn kinderen.”

Door haar opzet focust de 40-dagencampagne vooral op publieke diaconale activiteiten. Een deel van de diaconale inzet blijft zo buiten beeld. Je kunt dan denken aan de financiële en materiële hulpverlening aan personen en gezinnen door de Parochiële Caritasinstellingen, aan bezoekwerk aan ouderen en zieken, aan maatjesprojecten of de vrijwilligersinzet in zorginstellingen (patiëntenvervoer, bezoekwerk). De 40-dagencampagne leent zich dus meer voor het zichtbaar maken van de bijzondere, incidentele activiteiten met een publiek karakter dan voor de regelmatig terugkerende activiteiten of de directe diaconale ontmoetingen met individuen. “De campagne maakt het topje van de ijsberg zichtbaar, niet de hele klomp,” geeft Jan Maasen toe. “Maar dit topje blijft indrukwekkend, als je de weekoverzichten van activiteiten doorneemt. Zo kunnen diaconale vrijwilligers en andere belangstellenden ervaren, dat zij niet alleen staan, maar onderdeel van een groot netwerk. Dat stimuleert.”

Zelf werd hij zich vorig jaar door de inventarisatie van activiteiten bewust, hoeveel parochiekernen samen met protestantse gemeenten vastenmaaltijden organiseren in de loop van de Veertigdagentijd. Deze sobere maaltijden combineren haast altijd vasten met gebed en aalmoezen geven door de aandacht voor bezinning, informatie over een diaconaal doel en fondswerving. Bovendien dragen zij ook bij aan het versterken van het gemeenschapsgevoel. Dit jaar valt de toename aan vastenwandelingen op, naast nieuwe geld wervende activiteiten als een golftoernooi.

De inzameling van levensmiddelen voor de lokale voedselbank zijn buiten het overzicht gehouden, omdat bijna alle parochiekernen in het bisdom dit op een of meerdere zondagen organiseren als onderdeel van de diocesane actie ‘Waar wij vasten, worden anderen gevoed’.

• www.bisdomrotterdam.nl/40-dagencampagne